Studenten leren steeds meer op hun laptop, tablet of smartphone. Het is handig, snel en heeft tal van voordelen. Je leert waar je wil, zonder een dikke cursus te hoeven meesleuren. Begrijp je iets niet helemaal? Je favoriete zoekmachine is één muisklik verwijderd. De meeste studenten verkiezen tegenwoordig hun tablet boven een fysiek cursusboek. Maar is het studeren op een scherm wel even goed als het klassieke studeren met een papieren cursus? Die vraag nemen we even onder de loep.
Wat zeggen de wetenschappers?
Uit wetenschappelijk onderzoek bij studenten blijkt dat teksten lezen op papier in bepaalde opzichten beter is dan het lezen op een scherm. Zowel voor fictie als non-fictie begrijpen de studenten die op papier lezen de teksten beter. Bij algemene vragen over de tekst is het verschil tussen papier en digitaal verwaarloosbaar. Maar bij meer specifieke vragen, hebben de studenten die op papier lezen duidelijk een streepje voor.
Hoe komt dat?
Er zijn verschillende redenen voor. Op papier kan je snel door de tekst bladeren. Je hebt de cursus of het boek in je handen, het is tastbaar aanwezig. Deze tastbaarheid maakt het makkelijker voor ons brein om een soort
mentale map te maken van de gehele tekst.
Zo’n mentale map is essentieel wanneer je een langere tekst wil begrijpen en onthouden. Je ziet verbanden beter en kan de informatie makkelijker plaatsen in een groter geheel. Bij elektronische teksten zie je maar 1 of 2 pagina’s tegelijkertijd en het fysieke aspect is zo goed als weg.
Lezen en studeren wordt wel eens ‘topografisch’ genoemd. Terwijl je iets leest, structureer je de inhoud in je hoofd aan de hand van fysieke kenmerken, net zoals je de afgelegde weg onthoudt wanneer je een berg beklimt. Je linkt automatisch iets dat je gelezen hebt met de positie in de cursus, bijvoorbeeld wanneer iets op het einde van een hoofdstuk staat onder een foto, of ergens bovenaan op de linkerpagina. Als je een boek of cursus vasthoudt is het meteen duidelijk waar de pagina die je leest thuishoort in het geheel. Er is een connectie tussen het fysieke en het mentale, een link tussen het tastbare boek en de ontastbare inhoud.
Makkelijker om te lezen en te focussen
Een bijkomstige reden is dat lezen op papier makkelijker leest en je minder snel geneigd bent afgeleid te worden. Op je smartphone of laptop heb je honderden andere apps en tabbladen die je kan openen, hyperlinks om op te klikken en meldingen die je binnenkrijgt. Dat is natuurlijk leuk, maar het bevordert de concentratie niet meteen. We zijn voortdurend aan het multitasken en laten de concentratie te vaak afdwalen van onze cursus. De ‘saaiheid’ van een papieren versie is in dat opzicht misschien wel het grootste voordeel.
Zijn er dan geen voordelen?
Jawel hoor. Naast het gemak van digitaal leren, blijkt uit onderzoek ook dat studenten die digitaal studeren vooral geneigd zijn te focussen op concrete details en minder op het grotere geheel. Waar op papier leren beter is om abstracte concepten te begrijpen en onthouden, is het digitaal leren goed om de details in te studeren. Wetenschappers spreken van een soort van tunnelvisie, waarbij je voornamelijk kijkt naar de informatie op je scherm en niet naar de bredere context. Dat is niet per se slecht, het is gewoonweg anders dan informatie verwerken vanop papier.
Hoe kan ik dan best studeren?
Een goede studiemethode kan bijvoorbeeld zijn om de cursus eerst eens digitaal door te nemen om een
algemeen beeld van het onderwerp te vormen. Om die algemene kennis dan beter vorm te geven en
verbanden te leggen tussen de aparte onderdelen, kan je best de
papieren versie erbij nemen.
Neem de papieren versie een aantal keer volledig door, zorg ervoor dat je alles begrijpt en de verbanden ziet. Daarna kan je de digitale versie er terug bij nemen om de puntjes op de i te zetten en je de details helemaal eigen te maken.
Natuurlijk kan je zelf experimenteren en zien wat het best bij jou en je situatie past. Wij voorzien in ieder geval zowel de papieren als de digitale versie zodat je de volledige vrijheid hebt om zelf te kiezen!
Share